آئین نامه انجمن های علمی دانشجویی :
مقدمه
به منظورحمایت ، تقویت و ترویج فرهنگ و اخلاق علمی در دانشگاههای کشور،تقویت روحیه و بنیه علمی دانشجویان مستعد و توانمند و فرام آوردن زمینه های مناسب برای فعالیتهای جمعی علمی،همچنین بهره گیری از توانمندی و خلاقیت آنان در تحقق توسعه علمی و نضت تولید علم و جنبش نرم افزاری انجمنهای علمی دانشجویی حوزه های مختلف دانش با حمایت دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور طبق مفاد این آیین نامه تشکیل می شوند و به فعالیت می پردازند.
بخش اول
ماده 1- انجمنهای علمی دانشجویی متشکل از دانشجویان علاقه مند به مشارکت در فعالیتهای علمی در یک دانشکده یا گروه آموزشی است.
تبصره 1- در هر دانشگاه متناظر با هر رشته دانشگاهی یک انجمن علمی می تواند تشکیل شود.
تبصره 2- در صورتی که دانشجویان دو یا چند رشته علاقه مند به تشکیل انجمن علمی دانشجویی بین رشته ای باشند می توانند طبق ضوابط این آیین نامه اقدام نمایند.
ماده2- اتحادیه انجمنهای علمی ،تشکیلاتی دانشجویی،غیرانتفاعی و بین دانشگاهی و متشکل از دبیران انجمنهای علمی در رشته دانشگاهی است که در چارچوب ضوابط ای آیین نامه و دستورالعمل آن تشکیل می شود و به فعالیت می پردازد.
ماده 3- فعالیتهای علمی عبارتند از:
1- مناظره و نقد علمی
2- هم اندیشی و نشستهای تخصصی
3- مطالعات و پژوهش های علمی
4- نشر و ترویج یافته های علمی
5- فعالیتهای کمک آموزشی
6- تبصره- برخی از مصادیق و عرصه های فعالیت انجمنها و اتحادیه های انجمنهای علمی عبارتند از:
1- برگزاری دوره های آموزشی تکمیلی و تقویتی و تشکیل کارگاههای تخصصی
2- برگزاری و همکاری در اجرای جشنواره ها،کنفرانس ها و مسابقات علمی(داخلی و خارجی)
3- تولید وانتشار نشریه علمی ، کتاب و نشریات الکترونیکی ، نرم افزارهای رایانه ای و فیلم های علمی – آموزشی
4- برنامه ریزی و اجرای بازدیدهای علمی از مراکز علمی ، صنعتی و فناوری
5- اطلاع رسانی درخصوص کلیه فعالیتهای مرتبط با اهداف انجمن
6- حمایت و تشویق مادیی و معنوی از ابتکارات،خلاقیتهای علمی،فعالیتهای پژوهشی و اختراعات دانشجویان
ماده 4- اهداف تشکیل و فعالیت انجمن و اتحادیه های انجمنهای علمی عبارتند از:
1- ایجاد زمینه های مناسب برای شکوفایی استعدادها،برانگیختن خلاقیت علمی دانشجویان، دانش آموختگان و بهره مندی از توانمندی ایشان در تقویت و تحقق فضای علمی دانشگاه
2- افزایش مشارکت و رقابت دانشجویان در فعالیتهای علمی جمعی و نهادینه ساختن این فعالیتها
3- حمایت از فعالیتهای علم یدانشجویی و راهنمایی و هدایت دانشجویان در امر آموزش و پژوهش
4- تقویت و تحکیم پیوندهای نظام آموزش عالی با بخشهای مختلف جامعه
5- تعمیق دانش و بینش علمی دانشجویان با بهره گیری از توان علمی اعضای هیات علمی
بخش دوم:ارکان وتشکیلات
ماده 5- دانشجویان کلیه گرایشها و مقاطع تحصیلی یک رشته دانشگاهی اعضای انجمن علمی متناظر با همان رشته به شمار می روند.
ماده6- شورای مدیریت انجمن علمی متشکل از 5 عضو اصلی و 2 عضو علی البدل است که با انجام انتخابات از میان اعضای انجمن ، با رای مستقیم آنان و کسب اکثریت نسبی آرا برای مدت یک سال انتخاب می شوند.
تبصره- اعضای اصلی و علی البدل در رشته هایی با فراگیری بیش از 500 دانشجو متشکل از 7 عضو اصلی و 2 عضو علی البدل خواهد بود.
ماده 7- وظایف شورای مدیریت عبارتند از:
1- جذب دانشجویان علاقه مند و خلاق به فعالیتهای علمی – پژوهشی و ایجاد انگیزه برای مشارکت در اینگونه فعالیتها
2- برنامه ریزی ، ساماندهی ،اجرا،هدایت و نظارت بر فعالیتهای ادواری و سالانه انجمن
3- برقراری ارتباط مستمر با دیگر انجمنهای علمی دانشجویی و انجمنهای علمی تخصصی داخل و خارج دانشگاهها
4- برقراری ارتباط با نهادها و سازمانهای خارج از دانشگاه برای انجام فعالیتهای مشترک
5- برنامه ریزی و پیشنهاد همکاری برای اجرای طرحهای پژوهشی و مطالعاتی
6- تصویب اساسنامه انجمن علمی و اخذ تایید آن از مدیریت فرهنگی دانشگاه
7- همکاری و ارتباط مستمر با مدیر و اعضای هیات علمی گروه آموزشی ذیربط برای تحقق اهداففعالیتهای علمی انجمن(موضوع ماده 3)
8- تشکیل کمیته های مختلف کاری و نظارت بر عملکرد آنها
9- برگزار یانتخابات شورای مدیریت دوره بعد
10- حفظ و نگهداری وسایل و تجهیزات انجمن ، تصویب هزینه های مالی برنامه ها،تنظیم و ارائه گزارش مالی انجمن به طور سالانه و ارسال آن به مدیر فرهنگی دانشگاه
11- تدوین برنامه های سالانه و ارائه آن به مدیر فرهنگی
ماده 8- شورای مدیریت انجمن یکی از اعضای خود را به عنوان دبیر شورا انتخاب می کند و به رئیس دانشکده و مدیر فرهنگی دانشگاه اعلام می کند.
ماده 9- دبیر انجمن مسوولیت برگزاری جلسات شورای مدیریت انجمن و پیگیری و نظارت بر اجرای مصوبات آن،شرکت در جلسات شورای دبیران انجمنهای علمی دانشکده یا دانشگاه و ارائه گزارش مستمر به شورای مدیریت را بر عهده دارد.همچنین دبیر انجمن مسوول انجام کلیه امور حقوقی و اداری انجمن است.
ماده10- شورای دبیران:
در دانشگاههایی که حداقل 5 انجمن علمی دانشجویی تشکیل شده باشند شورای دبیران انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه با حضور دبیران کلیه انجمنهای علمی دانشجویی تشکیل می شود.
تبصره – دانشکده هایی که حداقل سه انجمن علمی داشته باشند می توانند شورای دبیران انجمنهای علمی دانشکده را تشکیل هندکه وظایف شورای دبیران دانشگاه به جز بند دوم به آن تفویض می گردد.
ماده 11- یک نفر از اعضای شورای دبیران دانشکد هبه انتخاب ایشان به عنوان دبیر این شورا انتخاب می شود که به نمایندگی از این شورا در شورای دبیران انجمنهای علمی دانشگاه شرکت میکند.
تبصره- دبیر شورای دبیران هر دانشکده به تعداد انجمنهای علمی آن دانشکده در شورای دبیران دانشگاه دارای حق رای می باشد.
ماده 12- شورای دبیران انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه از میان خود یک نفر را به عنوان دبیر شورا انتخاب می نمایند که براساس آیین نامه داخلی شورا فعالیت خواهد کرد.
ماده 13- دبیران شورای دبیران انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاههاد حداقل سالی یکبار به دعوت اداره کل امور فرهنگی وزارت علوم جهت بررسی مسائل،مشکلات عمومی انجمنها،انتقال تجربیات و برنامه ریزی جهت طرحها و برنامه های مشترک تشکیل جلسه می دهند.
ماده 14- انجمنهای علمی دانشجویی رشته های مشابه می توانند نسبت به تشکیل اتحادیه انجمنهای علمی دانشجویی آن رشته ها اقدام نماند که ضوایط و رایط تاسیس اتحادیه در چارچوب این آیین نامه و دستورالعمل تشکیل و فعالیت اتحادیه انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاهها تعیین خواهد شد.
ماده 15- وظایف شورای دبیران
1- پیشنهاد و تصویب طرحهای مشترک و هماهنگی در اجرای آن برنامه ها
2- انتخاب نمایندگان شورای دبیران برای شرکت در کمیته حمایت و نظارت بر انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه
3- معرفی یک نفر ناظر برای هیات اجرایی انتخابات انجمنهای علمی دانشجویی
4- تصویب آیین نامه داخلی مشترک انجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه و آیین نامه داخلی شورای دبیران در چارچوب این آیین نامه
5- ایجاد هماهنگی و رسیدگی به مسائل بین انجمنهای علمی دانشجویی
6- نظارت بر حسن عملکرد انجمنهای علمی دانشجویی (امور مالی،حفظ و استفاده صحیح از اموال و تجهیزات ،اجرای آیین نامه داخلی و...)و ارئه گزارش به کمیته حمایت و نظارت برانجمنهای علمی دانشجویی دانشگاه.
بخش سوم : ضوابط تشکیل و فعالیت انجمن ها و اتحادیه های علمی دانشجویی
ماده 16- برای تاسیس انجمن علمی دانشجویی ، حداقل 5 نفر از دانشجویان رشته ذیربط تقاضای خود را به معاون دانشجویی و فرهنگی دانشکده و در صورت عدم وجود این پست در دانشکده آن را به معاون پژوهشی دانشکده ارائه می دهند . معاون دانشکده در صورت عدم تاسیس انجمن رشته مورد نظر ، پس از مشورت با گروه آموزشی مربوطه موافقت خود را برای تاسیس انجمن اعلام و نسبت به فراخوان ثبت نام داوطلبان شورای مدیریت و برگزاری انتخابات اقدام می نماید .
تبصره 1- در صورت عدم وجود هر یک از معاونان فوق الذکر ، به صلاحدید رئیس دانشکده یکی از معاونان عهده دار وظایف خواهد شد .
تبصره 2- انتخابات در سطح دانشگاه و همزمان در کلیه دانشکده ها در آبان ماه هر سال برگزار می شود
معاونت دانشجویی و فرهنگی زمان دقیق برگزاری انتخابات را اعلام می کند .
ماده 17 – معاون دانشکده صلاحیت نامزدها را بر طبق مفاد این آئین نامه بررسی و احراز و پس از اعلام اسامی نامزدها انتخابات را با اعلام قبلی برگزار می کند نتایج آن طی طورتجلسه تنظیم و به مدیریت فرهنگی دانشگاه ارسال می شود .
تبصره 1- فقط دانشجویان شاغل به تحصیلی در رشته مورد نظر حق رای و حق داوطلب شدن را دارا می باشند.
تبصره 2- نخستین شورای مدیریت منتخب حداکثر ظرف مدت دو هفته پس از برگزاری انتخابات باید اساسنامه انجمن را تدوین و به مدیریت فرهنگی دانشگاه ارسال نماید .
ماده 18 – اداره امور فرهنگی پس از تائید انتخابات و اساسنامه ، انجمن را در لیست انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه ثبت و به دانشکده اعلام خواهد کرد مدیر گروه آموزشی مربوط نسبت به صدور حکم اعضای شورای مدیریت برای مدت یک سال اقدام می نماید
ماده 19 – شرایط داوطلبان عضویت در شورای مدیریت انجمن علمی دانشجویی به شرح ذیل می باشد :
الف – شرایط عمومی
1- اشتغال به تحصیل در رشته مربوط
2- عدم عضویت در شورای مرکزی دیگر تشکل های دانشجویی اعم از صنفی ، سیاسی ، ورزشی و فرهنگی
تبصره – اعضای شورای مرکزی دیگر تشکلها در صورت استعفا یک ماه قبل از برگزاری انتخابات انجمن های علمی و پذیرش آن می توانند داوطلب عضویت در شورای مدیریت انجمن علمی شوند.
3- عدم محکومیت منجر به توبیخ کتبی و درج در پرونده یا بالاتر
4- گذراندن حداقل یک نیمسال تحصیلی برای دانشجویان مقاطع کاردانی و کارشناسی
ب- شرایط اختصاصی
داوطلبان باید حداقل دارای یکی از شرایط ذیل باشند :
1- معدل نیمسال گذشته داوطلب کمتراز میانگین معدل گروه در همان نیمسال نباشد
2- داشتن حداقل یک مقاله علمی چاپ شده ( اعم از تالیف یا ترجمه ) در نشریات دانشجویی ، دانشگاهی و ...
تبصره – تایید علمی بودن محتوای مقاله توسط مدیرگروه ذیربط انجام خواهد شد .
3- اجرا یا همکاری در اجرای یک طرح پژوهشی به تایید کارفرما یا مجری طرح
4- تالیف یا همکاری در تالیف یا ترجمه
5- داوطلب از دانشجویان استعدادهای درخشان و یا برگزیدگان المپیادها باشد .
ماده 20 – مجوز برنامه ها و فعالیتهایی که در سطح دانشکده برگزار می شود توسط معاون دانشکده و در صورتی که در سطح دانشگاه برگزار شود توسط مدیر فرهنگی پس از تایید معاون دانشکده و در صورتی که در سطح ملی و فرادانشگاهی برگزار شود توسط کمیته حمایت و نظارت از انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه پس از تائید مدیر فرهنگی صادر می شود .
ماده 21- فعالیت های انجمن های علمی دانشجویی در چارچوب این آئین نامه و صرفا در عرصه های علمی مجاز می باشند و هر گونه فعالیت صنفی ، سیاسی و ... توسط انجمن ها تخلف محسوب می شود .
ماده 22 – میزان و نحوه حمایت مالی از طرح های مصوب انجمن های علمی دانشجویی به تشخیص معاونت دانشجویی و فرهنگی دانشگاه می باشد .
ماده 23 – یک ماه قبل از پایان مدت قانونی فعالیت شورای مدیریت انجمن ، این شورا با تشکیل هیات اجرایی انتخابات شامل یک نماینده از اعضای شورای مدیریت ( با شرط عدم داوطلبی ) یک نماینده از نماینده شورای دبیران دانشگاه یا دانشکده و یک نماینده از طرف معاون دانشکده نسبت به برگزاری انتخابات دوره جدید اقدام و صورتجلسه را برای معاون دانشکده ارسال خواهد کرد .
تبصره – در صورت داوطلب شدن تمام اعضای شورای مدیریت یکی از دانشجویان آن رشته را به عنوان نماینده در هیات اجرایی انتخاب می کنند .
ماده 24- در صورت وجود هرگونه شکایت و یا اعتراض در کلیه مراحل انتخابات مدیر امور فرهنگی مرجع پیگیری می باشد .
تبصره – در صورت باقی ماندن اختلاف ، کمیته حمایت و نظارت بر انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه مرجع تصمیم گیری نهایی خواهد بود .
ماده 25- جهت تشکیل انجمن علمی دانشجویی بین رشته ای 5 نفر از دانشجویان به عنوان هیات موسس دلایل توجیهی ، اساسنامه پیشنهادی و تقاضای خود را به معاون دانشکده ارائه و پس از تایید ایشان به منظور تصمیم گیری برای کمیته نظارت و حمایت از انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه ارسال می شود . در صورت موافقت کمیته نظارت وحمایت از انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه ارسال می شود .در صورت موافقت کمیته با تشکیل انجمن علمی بین رشته ای مراتب به دانشکده اعلام و هیات موسس نسبت به فراخوان عضویت در انجمن اقدام خواهد کرد .
ماده 26 – پس از عضو گیری و تصویب نهایی اساسنامه در مجمع عمومی ، اعضای انجمن که شرایط عمومی و اختصاصی داوطلبان را دارا می باشند ، می توانند داوطلب عضویت در شورای مدیریت انجمن شده و پس از تایید نهایی صلاحیت توسط هیات اجرایی ، انتخابت برگزار خواهد شد .
تبصره 1-فقط اعضای انجمن حق رای و حق داوطلب شدن در انجمن مربوطه را دارند .
تبصره 2- شرایط داوطلبان عضویت در انجمن علمی دانشجویی بین رشته ای باید در اساسنامه پیشنهادی اعلام شده باشد .
بخش چهارم : شورای حمایت و نظارت بر انجمن ها و اتحادیه های علمی دانشجویی
ماده 27- برای حمایت از انجمن های علمی دانشجویی و نظارت بر آن ها در وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری شورایی مرکب از معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم ( رئیس شورا ) معاون پشتیبانی ، حقوقی و امور مجلس وزارت علوم یا نماینده تام الاختیار وی ، مدیر کل دفتر امور فرهنگی ( نائب رئیس ) ، مدیر کل دانشجویان داخل ، دبیر کمیسیون انجمن های علمی وزارت علوم ، کارشناس مسئول امور انجمن ها و اتحادیه های علمی دانشجویی سه تن از دبیران اتحادیه ها به انتخاب شورای دبیران اتحادیه های انجمن های علمی – دانشجویی تشکیل می شود . دبیرخانه این کمیته در اداره کل امور فرهنگی و اجتماعی خواهد بود . وظایف این کمیته عبارتند از :
1- سیاستگذاری و تعیین خط مشی های کلان انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه های کشور در چارچوب سیاست توسعه علمی و قانون برنامه
2- ارزیابی فعالیت ها و نظارت بر کمیته های نظارت بر انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه ها بر اساس گزارش های مستند و سار روش ها
3- تعیین میزان و چگونگی حمایت مالی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری از همایش های کشوری و نشست های علمی انجمن ها
4- اخذ تصمیم و ارائه پیشنهاد جهت تسهیل ارتباط بین انجمن های علمی دانشجویی با انجمن های علمی استادان و پژوهشگران و انجمن های علمی متناظر با مشابه آن در کشورهای دیگر
5- تصویب دستور العمل اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه های کشور و نظارت بر حسن اجرای آن .
ماده 28 – هیات موسس اتحادیه حداقل 3 تن از نمایندگان انجمن های علمی دانشجویی دانشگاهها و مراکز اموزش عالی وابسته به وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری در یک رشته علمی معین می باشد که درخواست مجوز تاسیس وفعالیت را به شورای حمایت و نظارت بر انجمن های و اتحادیه ها ی علمی دانشجویی وزارت علوم ( موضوع ماده 27 این آئین نامه ) ارائه می نماید . محتوای این در خواست مشتمل بر موارد زیر است :
1- تقاضای عضویت بیش از نیمی از تشکل های علمی موجود آن رشته در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی ، به همراه نامه تایید هر یک از انجمنها که مبنای آن مدیر امور فرهنگی دانشگاه تاسیس و فعالیت آن انجمن را تسجیل کرده باشد .
2- ارائه پیش نویس اساسنامه اتحادیه که به امضای تشکل های متقاضی عضویت رسیده باشد .
ماده 29- شورای حمایت و نظارت پس از دریافت درخواست هیات موسس و شورا ی مرکزی موقت اتحادیه حداکثر ظرف مدت دو ماه نسبت به بررسی آن درخواست اقدام می نماید وموافقت با تاسیس موقت و دائمی یا دلایل مخالفت شورا را توسط دبیرخانه به اطلاع موسسان خواهد رساند .
ماده 30- تاسیس ، شرایط انتخاب شوندگان ، شورای مرکزی ، انتخابات ، تشکیلات و ارکان ، اساسنامه و انحلال اتحادیه های انجمن های دانشجویی در دستور العمل مجزایی که به تصویب شورای حمایت و نظارت بر انجمن ها و نظارت بر انجمن ها و نظارت بر انجمن ها و اتحادیه های علمی دانشجویی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری بر اساس این آیین نامه خواهد رسید تعیین می شود .
ماده 31- به منظور حمایت و نظارت فعالیت های انجمن های علمی دانشجویی ، کمیته ای در هر دانشگاه با همین عنوان با ترکیب زیر تشکیل می شود :
1- معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه ( رئیس کمیته )
2- مدیر کل امور فرهنگی دانشگاه ( دبیر کمیته )
3- مدیر کل امور پژوهشی دانشگاه
4- مدیر کل امور اموزشی دانشگاه
5- یک نفر ازاعضای هیات علمی دانشگاه به انتخاب رئیس دانشگاه
6- دو نماینده از شورای دبیران انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه به انتخاب ایشان
تبصره 1- حکم اعضای کمیته توسط رئیس دانشگاه صادر شود
تبصره 2- در دانشگاههایی که برای امور انجمن های علمی دانشجویی واحدی مستقل ایجاد شده باشد مسئول آن واحد بدون حق رای در جلسات کمیته شرکت می کند
تبصره 3- اعضای انتخابی کمیته برای مدت یک سال انتخاب می شوند
ماده 32- وظایف کمیته حمایت و نظارت بر انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه به شرح ذیل است :
1-نظارت بر حسن عملکرد انجمن های علمی در چارچوب قوانین و مقررات و رسیدگی به شکایات و تخلفات و حل اختلافات
تبصره 1- در صورتی که شورای مدیریت انجمن علمی یا شورای دبیران دانشگاه از اساسنامه انجمن تخلف نمایند ، کمیته حمایت و نظارت برای بار اول به شورای مدیریت انجمن یا شورای دبیران تذکر شفاهی و کتبی ( حسب مورد ) می دهد . در صورت تکرار تخلف برای بار دوم اخطار کتبی می دهد و در صورت تکرار و دریافت اخطار سوم ، دبیر انجمن یا دبیر شورای دبیران نتوانند کمیته ار قانع نمایند کمیته به شرح ذیل درباره انجمن تصمیم خواهد گرفت :
الف ) انحلال شورای مدیریت انجمن که در این صورت معاون دانشکده موظف است ظرف مدت 2 ماه انتخابات شورای مدیریت را برگزار نماید ( اعضای شورای مدیریت منحل شده نمی توانند نامزد انتخابات شوند )
ب) چنانچه تخلفی انضباطی متوجه شخص حقیقی از اعضای شورای مدیریت یا اعضای شورای دبیران باشد ، به کمیته انضباطی معرفی خواهد شد
تبصره 2- مرجع تجدید نظر در آرای کمیته حمایت و نظارت شورای فرهنگی دانشگاه است .
3- بررسی و تصویب برنامه های پیشنهادی انجمن های علمی دانشجویی که در سطح فرا دانشگاهی ، ملی یا بین المللی برگزار می گردد .
3- سیاستگذاری و تعیین خط مشی های کلان انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه در چارچوب سیاست توسعه علمی کشور
4- برنامه ریزی و هماهنگی مسائل بنیادی و مستمر انجمن های علمی دانشجویی ( تسهیل ارتباطات با دیگر نهادهای جامعه ، جلب حمایت های مالی ، تشویق و تقدیر از انجمن های علمی فعال و طرح های برگزیده و ... )
5- پیشنهاد برنامه و بودجه سالیانه انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه به ریاست دانشگاه
6- پیشنهاد بودجه سالیانه انجمن های علمی به ریاست دانشگاه بر اساس برنامه های ارائه شده به مدیریت امور فرهنگی و برنامه مدون انجمن ها .
این آیین نامه در 32 ماده و 21 تبصره در تاریخ 18/9/1387 به تصویب وزیر علوم ، تحقیقات و فناوری رسید و از تاریخ ابلاغ به دانشگا هها قابل اجرا است .